Balkan Şehitliği

Balkan Şehitliği; Çanakkale Eceabat – Kilitbahir arası sahil yolu kenarında Balkan Savaşı Şehitliği veya Balkan Şehitleri Anıtı, Çamburnu ile Ağadere Hastanesi arasında yer almaktadır.

Balkan Şehitliği

Kilitbahir yönünden ilerlediğinizde; Değirmenburnu Tabyası sonrasında Ağadere Hastane Müzesi alanının tam bitiminde, sol üst yamaçta ağaçlar arasında görülür. Eceabat yönünden ilerlediğinizde; Çamburnu Kalesi‘ni geçtikten sonra sağa dönüş sonrası sağ yamaçta ağaçlar arasında görülür.

Balkan Şehitliği Anıtı ağaçlar arasında kaldığı için çok fazla bilinen ve görülen bir anıt değildir. Ancak dikkatli baktığınızda veya yerini bildiğinizde görebilirsiniz.

Anıt 4 farklı isimle biliniyor; Çamburnu Şehitliği, Balkan Şehitliği Anıtı, Balkan Şehitleri Anıtı, Balkan Savaşı Anıtı.

Burası Sembolik Şehitlik yani bulunduğu alanda herhangi bir Şehit defini söz konusu değil. Şehitlerimiz anısına buraya yapılmış. Ağaçlanmadan önce oldukça görülür bir alandaymış ve dikkat çekiyormuş.

Anıtın üzerinde net bir ifadeyle “Çamburnu Şehitliği” yazıyor. Ancak yapımı sonrasında yapılan yayınlarda “Çamburnu Balkan Harbi Şehitler Anıtı” olarak kullanılmış. Sonraki yıllarda Balkan Savaşı Anıtı ve Balkan Şehitliği olarak kullanılmaya başlamış.

Çamburnu Balkan Savaşı Şehitleri Anıtı

1960 yılında Çanakkale Şehitler Abidesi yapımı sonrası bölgeye çok sayıda eser kazandırılmaya devam edildi. Bunda en büyük payı olanlardan bir tanesi de şüphesiz ki; “Çanakkale Şehitleri Abidelerine Yardım Derneği” Dernek bölgede çok sayıda anıt yapımına maddi ve fiili destek oldu. Balkan Savaşı Şehitliği Anıtı da bunlardan bir tanesi.

Tespit edilen alana anıt çalışmaları başlamış ve 1962 yılında Çamburnu Balkan Harbi Şehitler Anıtı olarak yapılarak ziyarete açılmış. Anıt 2,5 Metre yüksekliğe sahip ve etrafı çevrili.

Balkan Şehitliği Anıtı‘nın tepeye yani kuzeye bakan yüzünde; aynı yıl yapımı tamamlanan Dur Yolcu eserindeki dizeler yazılmış.

“Dur Yolcu, bilmeden gelip bastığın bu toprak; bir devrin battığı yerdir.”

Denize bakan güney tarafına ise;

“Burada, Balkan ve Çanakkale Harplerinde Şehit Düşen Binlerce Kahraman Yatar.” yazılmıştır.

Yukarıda bahsettiğimiz gibi “Burada yatar” ifadesi Gelibolu Yarımadası için kullanılmıştır. Balkan Şehitliği alanında herhangi bir defin yoktur.

Çanakkale Balkan Şehitliği

Balkan Şehitliği Anıtı Neden Yapıldı?

Çanakkale Savaşı ve Gelibolu Harekatı 1. Dünya Savaşı‘nın önemli bir cephesi olarak bilinir. Bununla birlikte Çanakkale ile Balkan Savaşı arasında çoğu insan bir bağlantı kuramaz. Çanakkale ve Savaş denildiğinde akla ilk gelen 1. Cihan Harbi‘dir. Oysa Çanakkale sadece bu savaşta değil, Balkan Savaşı esnasında da kuşatılmıştır.

Üstelik Balkan Savaşları esnasında Çanakkale‘yi savunan komutanlardan biri de Mustafa Kemal (ATATÜRK)‘den başkası değildir.

Gelibolu, Çanakkale Savaşı ve 1. Dünya Savaşı’nın önemli bir cephesi olmasının yanı sıra, Osmanlı İmparatorluğu‘nun Balkan Savaşları‘ndaki rolüyle de bağlantılıdır. 1912-1913 yıllarında Balkan Devletleri (Sırbistan, Karadağ, Yunanistan ve Bulgaristan) Osmanlı Devleti’ne karşı birleşerek saldırmış, bu savaşlar sonucunda Osmanlı Devleti Balkanlar‘daki topraklarının önemli bir kısmını kaybetmiştir.

Çanakkale ise bu süreçte stratejik bir öneme sahipti. Yunanistan, Balkan Savaşı sırasında Çanakkale Boğazı ve Ege Denizi’ndeki adaları işgal etmeye başladı. Bunun üzerine Osmanlı Devleti, 30 Kasım 1912‘de savaş gemilerinden oluşan bir filoyu Çanakkale‘ye gönderdi ancak çatışma sonuçsuz kaldı. Yunan donanması savaş alanını terk etti ve büyük bir çarpışma yaşanmadı.

1913 yılında, Balkan Devletleri’nin ateşkesi Bâb-ı Ali Baskını’n sonrası  sona erdirilmiş ve Bulgaristan, Şarköy üzerinden Osmanlı topraklarına saldırmıştır. Bu süreçte Mustafa Kemal Bey (ATATÜRK)‘de Osmanlı kuvvetlerinin başında bulunan komutanlarından biriydi. Şarköy‘de Bulgar birlikleri ile çatışmalar yaşanmış, ancak planlanan taarruz çeşitli aksaklıklar nedeniyle gerçekleşememiş ve Osmanlı kuvvetleri büyük kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kalmıştır.

Bolayır Muharebesi olarak bilinen çatışma, Osmanlı‘nın Balkanlardaki pozisyonunu daha da zayıflatarak 1. Dünya Savaşı öncesindeki durumunu belirlemiş ve İmparatorluğun sınırları üzerindeki baskıyı artırmıştır. Bu olaylar, Çanakkale‘nin sadece 1. Dünya Savaşı‘yla değil, aynı zamanda Balkan Savaşları‘yla da bağlantılı olduğunu göstermektedir.

Yukarıda mümkün olduğunca Balkan Savaşı esnasında Gelibolu‘da yaşananları özetlemeye çalıştık. Görüldüğü üzere Gelibolu Yarımadası‘nda BİNLERCE BALKAN SAVAŞI ŞEHİDİMİZ vardır.

Hem Balkan Savaşı Şehitleri hem de Çanakkale Savaşı Şehitleri anısına Çamburnu Şehitliği Anıtı yapılmıştır.

Balkan Şehitleri Anıtı

Ziyaret Saatleri ve Ücretleri

Çok büyük olmayan Anıt, yol kenarında ve halka açık alandadır. Herhangi bir ziyaret saati uygulaması yoktur. Herhangi bir gün kapalı değildir. Ziyaret tamamen ücretsizdir. Bilet yada benzeri bir ücret ödemesi gerekmemektedir.