Çanakkale Şehitler Abidesi

Çanakkale Şehitler Abidesi, Çanakkale Şehitleri Anıtı olarak bilinen bu eser, il sınırları içindeki Gelibolu Yarımadası’nda, Çanakkale Boğazı’nın ucunda Morto Koyu önündeki Hisarlık Tepe üzerinde göğe yükselmektedir. Çanakkale Şehitler Abidesi; 1915 yılında I. Dünya Savaşı esnasında bu coğrafyada yaşananların hatırlanması, bu destanın kahramanlarının ebediyen unutulmaması için yapılmıştır.

Çanakkale Şehitler Abidesi

Çanakkale Şehitler Anıtı Tarihçesi

Çanakkale Şehitler Abidesi yapımına nasıl karar verildiğinin üzerine çok fazla söylemin olmasıyla birlikte en yaygın olanı; Mustafa Kemal Atatürk’ün mübadele yıllarında bölgeyi ziyareti esnasında, yöre halkının tamamlanmış olan Fransız ve İngiliz anıtlarını göstererek Şehitlerimiz için böyle bir talepte bulunması ve Atatürk’ün de Şehitlerimiz için en az 40 metrelik bir anıt yapılacağına söz vermesidir.  Ancak kısa bir süre içerisinde sağlığının bozulması üzerine anıt yapımı ertelenmiş ve ölümünden hemen sonra İsmet İnönü tarafından Çanakkale Şehitler Anıtı yapım çalışmaları başlatılmıştır.

Çanakkale Şehitler Abidesi‘nin yapılması için resmi karar 1942 yılında açıklandı. Savunma Bakanlığı tarafından 1944 yılında açılan proje yarışmasını Feridun Kip, Doğan Erginbaş, İsmail Utkular ve mühendis Ertuğrul Barla‘nın projelendirdiği eser kazandı. Proje kabulünün hemen ardından temel atma törenleri düzenlendi. Ancak 2. Dünya Savaşı dönemindeki ekonomik krizden Çanakkale Şehitler Anıtı yapım çalışmaları da etkilendi ve ara verilmek zorunda kalındı. Sonraki süreçte ise dönem dönem yapımına devam edildi. Tarihler 1958 yılını gösterdiğinde ise Çanakkale Şehitler Anıtı‘nın henüz gövdesi bile tam anlamıyla bitirilememişti. Çanakkale Şehitler Anıtı maddi sıkıntılar nedeniyle yapımı bir kez daha duraklatıldı. Çanakkale Şehitler Abidesi yapımına ara verilmesi Milliyet Gazetesini harekete geçirdi. Milliyet gazetesi ulusal çapta başlattığı bağış kampanyası tüm halkımızdan destek gördü. Toplanan bağışlarla Çanakkale Şehitler Anıtı yapımı tamamlandı ve resmi açılışı 21 Ağustos 1960 tarihinde Ağustos Muharebeleri yıldönümünde yapıldı. Çanakkale Şehitler Abidesi projesinde anıtın alt kesiminde Savaş Eserleri Müzesi, yanında Mehmetçik Anıtı ve Türk Şehitliği bulunmaktadır. Morto Limanı ile Çanakkale Boğazının girişi arasındadır. Bu yapıtın fikir babası, Atatürk’ün silah arkadaşı ve ilk askeri pilotu Emin Nihat Sözeri’dir. Sözeri, yapılması için gerekli olan paranın bulunabilmesi için onlarca yıl mücadele vermiş sonunda bu abideyi 60 bin şehidin anısına, milletimize armağan etmiştir.

(Celil Bozkurt ve Çanakkale Savaşları ve Harp Tarihi Derneği’ne aşağıdaki kısım için teşekkür ederiz.)

Çanakkale Şehitleri Abidesi, yaklaşık 4 milyon liraya mal oldu. İnşaatta 3800 ton granit taşı, 285 ton demir, 630 metreküp kereste, 1275 ton çimento, 4400 ton çakıl kullanıldı. Abide‘nin takke kısmı için 850 metreküp yani 2125 ton beton sarf edildi. Abide, dört ayak ve bir kubbeden oluşmaktadır. Abidenin Hisarlıktepe üzerindeki yüksekliği 42 metre, denizden yükseklik ise 92 metredir.

Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaat ve Temel

Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatı

21 Ağustos 1960. 56 Yıl önce bugün (21/08/2016) Çanakkale Şehitler Abidesi törenle açıldı. Abide büyük emek ve fedakarlıkla yapılmıştı. Aşağıda gördüğünüz Abidenin yapımı için hazırlanmış bir afiştir.

Çanakkale Şehitler Abidesi Kampanya Afişi

Çanakkale Şehitler Abidesi Kampanya Afişi

Çanakkale Şehitler Abidesi için düzenlenen kampanyada öğrenciler Abide‘nin yapımı için paraları kumbarada biriktiriyordu. Migros alışveriş merkezine kumbara koyuldu ve toplanan paralar sayılıyor.

Abide Paralarını Sayan Migros Görevlileri

Abide Paralarını Sayan Migros Memurları

Harçlıklarını Abideye Bağışlayan Öğrenciler

Harçlıklarını Abideye Bağışlayan Öğrenciler

O günkü hasılatını Çanakkale Şehitler Abidesi‘nin yapımı için bağışlayan örnek bir taksici.

Taksiciden Şehitler Abidesine Bağış

Taksiciden Şehitler Abidesine Bağış

Çanakkale Şehitler Anıtı

Çanakkale Şehitler Abidesi

Çanakkale Şehitler Abidesi

Çanakkale Şehitler Anıtı üzerindeki kaidenin boyutu 25×25 m olarak yapılmış ve 4 ayak üzerine oturtulmuştur.  Çanakkale Şehitler Abidesi yüksekliği 41,7 metredir. Ayakların genişliği 7,5 metredir. Çanakkale Şehitler Anıtı tümüyle 62,5 metrekarelik bir alanı kapsamaktadır.  Abidenin dört ayağında sekiz rölyef bulunmaktadır. Denize bakan dört tanesi deniz savaşlarını, karaya bakan dört tanesi de kara savaşlarını anlatır.

Anıtın kapladığı alan: 62,5 metre kare

Ayak sayısı (sutun sayısı): 4 adet

Ayaklar arasındaki mesafe: 10 metre

Bir ayağın ebadı: 7.5×7.5 metre

Anıtın kaidesinden itibaren yüksekliği: 41.70 metre

Çanakkale Şehitler Abidesi Bölümleri

Çanakkale Şehitler Abidesi’nin alt katında müze, bahçesinde, 2007 yılında açılan sembolik şehitlik, Türk Bahçesi, heykeltıraş Tankut Öktem’in yaptığı Yaralı Asker Anıtı, Metin Yurdanur’un yaptığı Mustafa Kemal Çanakkale’de Anıtı ve 45 m uzunluğunda bir rölyef bulunmaktadır.

Meçhul Asker

10 Mart 2003 tarihinde Türkiye’nin Avusturalya Büyükelçiliğine teslim edilen meçhul bir şehit Türk askerinin başını elçilik yetkilileri Türkiye’ye gönderdiler. Bedeni Anafartalar Arıburnu bölgesinde yatan askerin başı 18 Mart 2003 tarihinde dini ve resmi törenle bugünkü Çanakkale Şehitleri Anıtı kabirler bölümünde yer alan şehit kabrine defnedilmiştir.

Gelibolu’da telef olan katırların ad ve numaralarını dahi kayıt altına alan Avusturalya kesik başı Avusturalya’ya götüren kişiyi açıklamamıştır. Adli tıbbın “caucasian” yani beyaz ırktan olarak nitelendirdiği bu başı Türk yetkililer Kafkasyalı olarak kabul ettiler ve Devlet töreniyle Türkiye’ye geri getirilmesine izin vermişlerdir. Halen Çanakkale Şehitleri Abidesi bölümünde yer almaktadır.

Meçhul Asker Kabri

Meçhul Asker Kabri

Sembolik Şehit Kabirleri

Çanakkale Şehitler Abidesi‘nde her bir Kabir’in cam birer yazıtı mevcuttur. Cam yazıtın bir yüzünde 18, diğer yüzünde 18 olmak üzere her kabirde 36 Şehidimizin ismi yazmaktadır. Genel yazan sayı ise 59.408 dir. Çanakkale Şehitler Abidesi‘ndeki kabirler sembolik olup, Şehitlerimizin adı, baba adı, rütbesi, memleketi, doğum ve ölüm tarihleri yazmaktadır. Kabirler adacıklara yani bölümlere ayrılmış ve her il ayrı bir bölgeye yapılmıştır. Hangi ilin hangi bölgede olduğunu Mustafa Kemal Çanakkale’de heykelinin yanındaki haritadan bulabilirsiniz.

Sembolik Şehit Kabirleri

Sembolik Şehit Kabirleri

YENİ: Çanakkale Şehitler Anıtı sembolik şehit kabirleri yenileniyor. Ekim 2015 itibari ile yeni bir görünüm kazandı. Eskiden şeffaf cam olan kabir taşları güneş ışığı, yağmur ve tozlanma yüzünden okunamaz halde idi. Yeni yapılandırma ile camlar arasına Türk Bayrağı koyuldu. Böylece hem daha güzel bir görüntü oluştu hem de okunması ve üzerindeki figürlerin fark edilmesi daha kolay bir hal aldı.

Çanakkale Şehitler Abidesi Kabirleri Yeni Görünüm

Çanakkale Şehitler Abidesi Kabirleri Yenilendi

Sembolik Kabirlerin Yeni Hali

Sembolik Kabirlerin Yeni Hali

Mustafa Kemal Çanakkale’de Heykeli

Çanakkale Şehitler Abidesi‘nde Metin Yurdanur tarafından yapılan anıt heykel, Mustafa Kemal‘in Çanakkale savaşı esnasında yükseliş öyküsünü sembolize etmektedir. Heykel 3 lü bir kompozisyon şeklinde yapılmıştır.

Mustafa Kemal Çanakkale'de

Mustafa Kemal Çanakkale’de

Yaralı Asker Anıtı

Çanakkale Şehitler Abidesi bahçesinde bulunan Tankut Öktem‘in yaptığı Yaralı Asker Anıt Heykeli; biri yaralı diğeri onu taşıyan iki askerimizi sembolize etmektedir.

Yaralı Asker Heykeli

Yaralı Asker Heykeli

Türk Bahçesi

Çanakkale Şehitler Abidesi Türk Bahçesi; Çanakkale Şehitler Anıtı çevresinde bulunan kabirler arasına yapılmış kubbesiyle dikkat çeken yapı Türk Bahçesidir. Bahçenin etrafı çitlerle çevrilidir. Çitlerin iç çevresinde yeşillendirilmiş ve çiçeklendirilmiş bir alan var. Türk Bahçesi dört yöne açılan dört ayrı girişi mevcut. Tam ortada ise ilginç bir figür mevcut. Doğu kapısından giriş yaptığınızda iki yanınızda iki ayrı cam pano göreceksiniz. Solunuzda kalan cam panoda Mehmet Akif ERSOY’un Çanakkale Şehitlerine isimli şiiri yazılmıştır. Sağ tarafınızda kalan panoda ise Osmanlı zamanında hangi vilayetten kaç şehidimizin olduğu yazmaktadır. En altında ise 59.408 olan toplam şehit sayımız yazmaktadır.

Ortadaki kısımda aşağıdaki resimde gördüğünüz ilgi çekici ve gösterişli bir figür mevcut. İki elin parmaklarının birleşmesi gibi ahşap sütunlar içindeki çekirdeğini adeta sarmalamaktadır. Sütunların iç çevresinde 8 adet siyah ve ters ay yıldız ile motif edilmiş Türk Bayrağı bulunmaktadır. En iç kısımda ise yuvarlak burgulu ışıklandırmalar mevcuttur.

Çanakkale Şehitler Abidesi Türk Bahçesi birçok kişi tarafından farklı anlamlarla ifade edilse de yapılış anlamı bilinenin aksine farklıdır. O yapı Orta Asya bozkırlarından beraberimize alıp getirdiğimiz ve Türk ile özdeşleşmiş Lale çiçeğini temsil eder. Çanakkale Şehitler Abidesi Türk Bahçesi merkezindeki ışıklandırmayı dikkatlice incelerseniz onun lale çekirdeğine ne kadar benzediğini göreceksiniz. Birazcık daha geriden baktığınızda komple o yapının açmamış gonca bir lale olduğunu rahatlıkla fark edebileceksiniz. İçerisindeki 8 siyah Türk Bayrağı ise Osmanlı’nın Çanakkale Cephesi haricinde kalan ve katılıp kaybettiği 8 ayrı cepheyi temsil eder. Ve bahçe merkezindeki Lale ile birlikte Türk Bahçesi ismini alır.

Türk Bahçesi

Türk Bahçesi

Çanakkale Şehitler Anıtı ile ilgili tüm resim ve videolar tarafımıza aittir. Kaynak gösterilmeden paylaşılması hem yasal, hem de etik değildir. Çanakkale Şehitler Abidesi hakkındaki tüm soru ve görüşleriniz için lütfen bizimle irtibata geçin…

Çanakkale Şehitler Anıtı

Çanakkale Şehitler Abidesi

Çanakkale Şehitler Abidesi nerede?

Çanakkale Şehitler Abidesi, Gelibolu Yarımadası Güney bölgesinde olup, Çanakkale ili, Eceabat İlçesi, Alçıtepe Köyü, Hisarlık Tepe Mevkiinde üzerindedir.

Çanakkale Şehitler Anıtı 0 TL
  • Çanakkale Şehitleri Abidesi Anıtı
5

Çanakkale Şehitleri Abidesi

Çanakkale Şehitler Abidesi, mimari projesi, temel atmadan açılışa resimli Gelibolu Çanakkale Şehitler Anıtı tarihçesi, ölçüleri ve bilgileri.

Sending
User Review
4.86 (7 votes)
Yorumlar
  1. Doğa dedi ki:

    Selamlar. Çanakkale çok farklı bir yer. İnsan oraya ayak basar basmaz o maneviyatı yüreğinin en derininde hissediyor. Çanakkale Şehitler Abidesi de zaferi gözler önüne seren en büyük eser. Uzaktan göründüğünde Türk Bayrağı ile birlikte muhteşem bir görüntü sergiliyor. Alan çok geniş ve boş bırakılmamış. Bahçenin her yerinde tarihe damga vurmuş bir eser var. Abidenin iç kısmının ise ayrı bir yeri var. Ayaklarının arasında Bayrağın altında çok sert bir rüzgar esiyor. Adeta insanı güçlü durmaya zorlar gibi. Ve herkes o kokuyu alabilir mi bilmiyorum ama buram buram özgürlük ve tarih kokuyor. Bizlere kısmet oldu ve görme şansına sahip olduk. Umarım Allah herkese görmeyi nasip eder.

  2. İ.Orhan Turan dedi ki:

    Çanakkale şehitleri anıtının, neden 41.7 metre yüksekliği olduğuna dair söylence:
    Bir gün Atatürk’ün yakın arkadaşı olan gazeteci Ruşen Eşref Bey, Atatürk’e “paşam gelibolu yarımadasına bir şehitler abidesi yapalım sizce yüksekliği ne kadar olsun der” Atatürk ise “siz oraya 40 metre yüksekliğinde bir anıt bile dikseniz; ŞEHİTLERİMİZİN hakkını ödeyemeyiz” der. bunun üzerine Çanakkale Şehitler Abidesi Atatürk’ün bu sözü doğrultusunda 40 metrelik bir anıt dikilmesine karar verilir daha sonra yine de hakkını ödeyemezsiniz dediği için de üstüne Atatürk’ün boyu olan 1,70 de eklerler ve Çanakkale Şehitler Abidesinin yüksekliği 41,7m. olur.
    Şehitlerimizi minnetle anıyoruz.

  3. İsmail dedi ki:

    Selamlar. Birlik ve beraberliğe en çok ihtiyaç duyduğumuz günler bugünler. Atalarımızın omuz omuza savaşıp şanlı zaferi kazandığı Çanakkale. Hem yedi cihana karşı onca yokluk onca güçlüklerle, yüzbinlerce şehit vererek kazandığımız bu kutsal zaferin hem de birlik ve beraberliğimizin ebedi sembolüdür Çanakkale Şehitler Abidesi. Umarım atalarımızın bıraktığı bu kutsal emaneti nesillerden nesillere aktarabiliriz.

  4. Kerim dedi ki:

    Bu kıymetli Vatan toprağına toprak katmak, toprağı Vatan yapmak ve Vatan toprağını korumak için Şehit olan tüm ecdadımızdan Allah(cc) bin kere razı olsun. Bugün onların canları kanları sayesinde nefes almak nasip oluyor. Çanakkale şehitler abidesi öyle ihtişamlı öyle güzel yapılmış, öyle mest ediyor insanı. Az da olsa şükranlarımızı sunmak için vesile olmuş.

  5. Halim dedi ki:

    Sitenizi çok güzel hazırlamışsınız. Epey emek harcadığınız açık. Çanakkale de gezilecek çok yer olduğunu sayenizde öğrenmiş oldum. Sitenizde gezinirken bu yazınıza rastladım. Çanakkale şehitler abidesini de çok ayrıntılı yazmışsınız. Videolar kendi çekiminiz sanırım. Gerçekten emeğinizi takdir ediyorum. Çanakkale şehitler anıtı bizim için çok önemli. Allah tüm şehitlerimizden binlerce kere razı olsun inşallah. Çanakkale’de her karış toprağın altında aziz şehitlerimiz var. Bu anıt sayesinde hepsini zirayet edemiyor olsak bile en azından onlar için bir yerde dua edebiliyoruz.

  6. Meryem dedi ki:

    Merhaba. Çanakkale Şehitler Abidesi hakkında çok fazla hikaye var. Şeklinin neden öyle olduğu farklı farklı anlatılıyor. Herkes kendince mi anlatmaya çalışmış ne yapmış anlamadım. Bir eserin nasıl bu kadar çok manası olur ki. Hepsi de apayrı. Şekli bir yana bizler için Şehit olan atalarımızdan Allah binlerce kez razı olsun.

  7. Efe dedi ki:

    Tüm Şehitlerimizin ruhu şad olsun. Allah onlardan razı olsun.

  8. Ersin köklü dedi ki:

    Abidenin sekli neyi ifade etmektedir . Baktımızda tabure yada masa gibi bir sekli var sanki asıl abidenin kaidesi gibi onun üstüne dev bir ay yıldız konsa boğaz köprüsü gibi ısıklandırılsa nasıl olur.

  9. Hasan dedi ki:

    Selamlar. Bu tanıtıcı yazınız için öncelikle sizlere teşekkür ederim. Çanakkale Şehitler Abidesi, Türk’ün şan ve şerefle kazandığı bu onursal özgürlük mücadelesinin en kalıcı şahitlerinden bir tanesidir. Allah tüm şehitlerimizden razı olsun. Onların sayesinde bugün bizler hürce nefes alabiliyoruz.

  10. Zeliha dedi ki:

    Merhaba. Çanakkale’de yaşayan biri olarak Çanakkale Şehitler Abidesi’ni sürekli ziyaret etme şansım olduğu için şükrediyorum. Oraya ne zaman gitsem huzur ve güven içerisinde hissediyorum kendimi. Sanki hala Şehitlerimiz orada ve koruyucu ruhları her an bizlerle. Onlar için ne kadar dua etsek, hayatımız boyunca şükranlarımızı sunsak, sanırım yeterli olmaz. Dünyanın birleşip geldikleri ve gelişmiş teknolojiyle saldırdıkları bu toprakları canlarıyla ve kanlarıyla koruyarak bizlere armağan ettiler. Bizlere düşen görev ise onların bu emanetine sahip çıkmaktır. Şehitlerimizi rahmetle anıyorum. ÇANAKKALE GEÇİLMEZ…

    1. Gökay dedi ki:

      Allah tüm şehitlerimizden razı olsun. Ruhları Şad Olsun

  11. Emre dedi ki:

    Merhaba okulumuzun düzenlediği Çanakkale gezisinde şehitlikleri ziyaret ettik. Çanakkale Şehitler Abidesine geldiğimizde bizlere rehberimiz sizlerin yukarıda yazdıklarından çok farklı şeyler anlattı. Tam hatırlamıyorum ama sizin bahsettiğiniz tarihler ölçüler bire bir aynı gibi. Ama şekli ve yapılış öyküleri özellikle de Türk bahçesi dediğiniz yerde anlattıkları çok farklı şeylerdi. Hangisinin doğru olduğu konusunda biraz kafam karışsa da sizin yazdıklarınız daha resmi daha bilimsel gibi geldi. 250 bin şehidimiz olduğunu sanıyordum ama Şehitler Abidesinde yazan rakamı görünce gerçekten şaşırdım. Ödevimi hazırlarken yazınızı kullanmayı düşünüyorum. Saygılarımla.

  12. Bekir dedi ki:

    ‘Bu, taşındır’ diyerek Kâ’be’yi diksem başına;
    Ruhumun vahyini duysam da geçirsem taşına;
    Sonra gök kubbeyi alsam da, ridâ namıyle,
    Kanayan lâhdine çeksem bütün ecrâmıyle;
    Ebr-i nîsânı açık türbene çatsam da tavan,
    Yedi kandilli Süreyyâ’yı uzatsam oradan;
    Sen bu âvizenin altında, bürünmüş kanına,
    Uzanırken, gece mehtâbı getirsem yanına,
    Türbedârın gibi tâ fecre kadar bekletsem;
    Gündüzün fecr ile âvizeni lebriz etsem;
    Tüllenen mağribi, akşamları sarsam yarana…
    Yine bir şey yapabildim diyemem hâtırana.

    Merhaba. Sözlerime Mehmet Akif Ersoy’un Çanakkale Şehitlerine isimli şiiri ile başlamak istedim. Ki Çanakkale konusunda yazılmış en güzel şiir olduğunu düşünüyorum. Çanakkale Şehitler Abidesi bizler için önemli bir anıt. Hem Şehitlerimizi unutmamak adına yapılmış olması hem de yapılış süreci bize ve dünyaya bir ders verir niteliktedir. Düşünün bir Millet ki varıyla yoğuyla, canıyla, kanıyla dünyaya karşı bir savaş kazanmış. Düşünün ki bir millet ki devletinin parası yok diye varını yoğunu bağışlayıp Şehitlerini anmak için bir anıt yaptırmış. Çanakkale Şehitler Abidesi konusunda söylenen çok fazla söz, anlatılan çok fazla hikaye var. Ama hangisinin doğru olduğu, hangisinin yanlış olduğunun hiç bir önemi yok. Bu anıt bizim göğe yükselen şanımızın şerefimizin bir simgesidir. Tüm şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum. Anıtın yapımında en ufak bir emeği geçen herkesten de Allah razı olsun.