Esat Paşa
Esat Paşa, 1915 1. Dünya Savaşı Çanakkale Gelibolu Cephesi komutanlarından Mehmet Esat Bülkat askeri faaliyetleri ve hayatı.
Esat Paşa
Çanakkale Savaşı esnasında bir dönem Arıburnu Grup Komutanlığı da yapmış olan ve bir çok muharebede aktif görev alan Esat Paşa, 18 Ekim 1862 tarihinde Yunanistan’ın Epir bölgesinde Yanya şehrinde doğdu.
Esat Paşa Hayatı
1862’de Yanya’da dünyaya geldi. Esat Paşa’nın soyu Özbekistan’dan Anadolu’ya gelen ve burdan da Rumeli’ye geçen bir Türk boyu olan “Kaçı” ya da “Kaçın” boyudur. Bu boya mensup Taşkentli Mehmet Ağa, Selanik’te Osmanlı Hükümdarı II. Murat’ın hizmetine girmiş ve Hükümdar tarafından Yanya “mütesellim”liğine tayin edilmiştir.
1890’da kurmay yüzbaşı olarak Erkan-ı Harbiye Mektebini bitirdi. Aynı yıl Almanya’ya giderek burada askeri görevlerde bulundu. Temmuz 1893’te Kıdemli Yüzbaşı olarak İstanbul’a döndü. 5 Kasım 1893’te Binbaşı oldu ve Osmanlı Ordusu’nu düzenlemekle görevli Goltz Paşa‘nın yardımcılığına atandı.
Osmanlı-Yunan Savaşı çıkınca 18 Nisan 1897’de Yanya Kolordusu Kurmay Başkanlığı‘na atandı. Burada gösterdiği başarıdan dolayı 31 Ocak 1898’de rütbesi Albay rütbesine yükseldi.
1899’da Harbiye Mektebinin ders nazırlığına, sonrasında da kurmay başkanlığına atandı. Harbiye mektebindeki hizmetlerinden dolayı 27 Kasım 1902’de Mirliva ve 17 Ocak 1906’da Ferik rütbesine yükseltildi.
15 Temmuz 1907’de Selanik’teki 3. Ordu Komutan Yardımcılığına getirildi. 1908 devrimiyle yönetime gelenler, önceden çok çabuk ilerleyenlerin rütbelerini 1909’da Tasfiye-i Rütep kanunuyla geri alınınca Mirliva rütbesine indirildi.
1911’de Gelibolu’da 5. Nizamiye Tümeni, çok geçmeden de Tekirdağ’da 2. Kolordu ve 12 Temmuz 1911’de İşkodra Müretteb Kuvvetleri Komutanlığına atandı.
İtalya’nın savaş ilan etmesi üzerine 16 Eylül 1911’de Yanya Bağımsız Tümen Komutanı ve seferberlik gereği olarak 10 Ekim 1911’de Yanya Kolordusu komutanı oldu. Balkan Savaşları‘nda 5 Mart 1913’e kadar Yanya ve civarını üstün düşman kuvvetlerine karşı savunarak çok büyük bir kahramanlık gösterdi.
16 Ocak 1913’te Tekirdağ’da 3. Kolordu Komutanlığına ve I. Dünya Savaşı’nda Gelibolu Yarımadasında 3. Kolordu ve Arıburnu Kuzey Grubu Komutanlığına atandı. Burada Çanakkale Boğazı‘nın kilidi sayılan Conkbayırı‘nı düşman kuvvetlerine karşı büyük fedakarlıklara katlanarak savundu. Çanakkale’deki hizmetlerine ödül olarak 15 Eylül 1915’te rütbesi tekrar Ferikliğe yükseltildi.
Goltz Paşanın Bağdat Komutanlığı‘na gitmesi üzerine 3 Kasım’da 1. Ordu Komutanlığına atandı. Almanya’nın Doğu ve Batı cephelerini görmek üzere 1917’de Berlin’e gitti ve burda araştırmalarda bulundu.
Yurda dönünce 21 Şubat 1918’de Bandırma’da 5. Ordu Komutanlığı‘na ve 22 Haziran’da Batum’da 3. Ordu Komutanlığı‘na atandı. Bundan sonra 2. Ordu Genel Müfettişliği’nden 22 Kasım 1919 tarihinde emekliğe ayrıldı. Hulusi Salih Paşa kabinesinde Bahriye Nazırlığı görevinde bulundu.
“Çanakkale Hatıraları” (4 cilt) ve “1912-1913 Balkan Harbi” adlı iki eseri vardır.
2 Kasım 1952’de İstanbul‘da hayatını yitirdi. Karacaahmet Mezarlığı‘na gömüldü.
Esat Paşa Çanakkale Savaşı
25 Nisan 1915‘te İngiliz ve Fransız birliklerinin Seddülbahir Cephesi ve Arıburnu Cephesini açmalarıyla Çanakkale Kara Savaşları başlamış oldu. Haziran ayına kadar süren saldırılar Türk kuvvetleri tarafından karşılandı ve düşmanın geri çekilmesi sağlandı. Bunun üzerine tekrar saldırı kararı alan İtilaf Kuvvetleri haziran ve Temmuz ayı boyunca Türk mevkilerini devamlı ateş ve bombardıman altında tuttular.
Bu sırada Gelibolu‘daki savunma hattı iki kısma ayrılmıştı. Esat Paşa Arıburun Kuzey Grubu Komutanı olarak, kardeşi Vehip Paşa da Güney Grubu Komutanı sıfatıyla düşmanın güçlü saldırılarına karşı direniş göstermekte idi. Kuzey Grubu komutanı Esat Paşa Haziran ve Temmuz aylarında İngiliz ve Fransız birliklerinin Arıburnu‘na yapmış oldukları taarruzlar karşısında zor şartlar altında düşmanı karşılamış ve geri püskürtmüştür.
Bundan sonra Ağustos ayında düşman kuvvetleri Conkbayırı denen mevkii üzerine harekete geçmiş ve burayı ele geçirmek için hazırlıklara başlamıştır. 6 Ağustos’ta başlayan düşman taarruzu Conkbayırı‘nı korumakla görevli Esat Paşa emrindeki Türk kuvvetleri tarafından karşılanmış ve düşman yenilgiye uğratılmıştır .
Ağustos sonuna kadar devam etmekte olan savaşlar sonunda İtilaf Kuvvetleri mevki yönünden çok önemli olan Conkbayırı‘nı ele geçirememiş ve Çanakkale’den geçerek İstanbul’u işgal etme emelleri suya düşmüştür. Özellikle Conkbayırı savaşlarında büyük kahramanlık gösteren Esat Paşa, Mustafa Kemal Atatürk‘ün de bu bölgede Anafartalar Cephesi‘nde zafer kazanmasında büyük paya sahiptir. Çünkü Mustafa Kemal‘in Anafartalar Kumandanlığına atanmasını sağlamış ve onun burada yeteneğinin görülmesi ve dünyaca tanınmış bir asker olması bu sayede mümkün olmuştur.
Esat Paşa, İtilaf Kuvvetlerinin Çanakkale Boğazını geçerek İstanbul’a gelmesini önleyen üç önemli kumandandan birisi olarak ortaya çıkmaktadır. Diğer iki kişi, Çanakkale Müstahkem Mevki komutanı Cevat Paşa ve Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal Paşa’dır.
Henüz yorum yapılmamış.